NOCLEGI
ROZKŁADY
Jego określenie wywodzi się ze starożytnego Rzymu, gdzie określano w ten sposób legionistów zwolnionych ze służby w armii
Weteran (łac. veteranus) – doświadczony żołnierz, uczestnik minionej kampanii, wojny, powstania. Określenie to odnosi się zarówno do żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową, jak i do osób, które już ją zakończyły.
REKLAMA
Pojęcie "weterana" ma swoje korzenie w starożytnym Rzymie, gdzie odnoszono je do legionistów zwolnionych z wojskowej służby. Weterani otrzymywali odprawę w postaci pieniędzy lub przyznawano im ziemię. Często osiedlali się w pobliżu swojej macierzystej jednostki (legionu), odgrywając istotną rolę w romanizacji prowincji.
Dzień Weterana Działań Poza Granicami Państwa, które jest stosunkowo nowym świętem w polskim kalendarzu, zostało ustanowione przez Sejm RP w 2011 roku na mocy Ustawy o weteranach działań poza granicami państwa. Pierwsze oficjalne obchody tego święta miały miejsce 29 maja 2012 roku. Ważne jest zaznaczyć, że jest ono zbieżne z Międzynarodowym Dniem Uczestników Misji Pokojowych Organizacji Narodów Zjednoczonych. To międzynarodowe święto, ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 11 grudnia 2002 roku, zostało obchodzone po raz pierwszy w 2003 roku, upamiętniając powstanie Organizacji Narodów Zjednoczonych Nadzoru Rozejmu (UNTSO) w 1948 roku. UNTSO miała na celu monitorowanie zawieszenia broni po zakończeniu wojny izraelsko-arabskiej, która była pierwszą misją pokojową ONZ w historii. Nadchodzące święto stanowi okazję do przypomnienia historii polskich działań mających na celu uhonorowanie weteranów.
Kiedyś termin "weteran" kojarzył się z doświadczonym żołnierzem lub uczestnikiem działań zbrojnych. W przedwojennej Polsce to słowo było używane do określenia osób, które brały udział w powstaniach narodowych, zwłaszcza w Powstaniu Styczniowym. Taki sposób nazywania wynikał z faktu, że nadal żyli uczestnicy tych wydarzeń, a ich historie stanowiły fundament odrodzonego Wojska Polskiego. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości po zakończeniu I wojny światowej, liczna grupa uczestników XIX-wiecznych powstań narodowych przeżyła ten moment. Ich poświęcenie zostało docenione przez ówczesne władze RP pod przewodnictwem Józefa Piłsudskiego. Zgodnie z wydanym 21 stycznia 1919 roku specjalnym rozkazem Naczelnika Państwa, weteranów powstań uznano za żołnierzy Wojska Polskiego. W grudniu tego samego roku specjalna komisja przyznała prawa weteranom 3644 osobom. Zgodnie z ustawą z 2 sierpnia 1919 roku weterani powstań z 1831 i 1863 roku mieli prawo do stałej pensji, a pół roku później wszyscy żyjący uczestnicy walk narodowych zostali awansowani na pierwszy stopień oficerski. Dodatkowo w 1922 roku ukazał się Przepis ubioru weteranów 1863 roku, który precyzował fason i kolory munduru dla weteranów. W okresie międzywojennym nie ustanowiono żadnego oficjalnego święta podobnego do obchodzonego 29 maja. Nie oznacza to jednak, że weterani nie mieli okazji do świętowania wraz z towarzyszami broni i innymi rodakami. Weterani byli najważniejszymi gośćmi podczas najważniejszych uroczystości państwowych i świąt. Dowódcy oddziałów powstańczych byli patronami wielu jednostek, a współczesne wojsko utrzymywało bliski kontakt z uczestnikami walk o niepodległość. Warto wspomnieć, że pięć jednostek wojskowych nosiło imię dowódców powstańczych. Byłych powstańców można było również spotkać podczas ceremonii nadawania nazw ulicom, szkołom czy instytucjom, upamiętniających dowódców tych narodowych zrywów.
Zakończenie II wojny światowej nie przyniosło kontynuacji tradycji stosowania terminu "weteran" w naturalny sposób, jakby się mogło wydawać, w historii Polski. Powody tego były dwuznaczne. Po pierwsze, po zakończeniu działań wojennych, za zgodą ówczesnych władz, pojawiło się określenie "kombatant", które pochodziło z języka francuskiego i odnosiło się do uczestników niedawno zakończonego konfliktu. W świadomości społecznej Polaków stopniowo zaczęło obejmować wszystkich żołnierzy biorących udział w działaniach zbrojnych. Różnica między "kombatantem" a "weteranem" nie ułatwiała ich zamiennej użyteczności w oficjalnym obiegu. Przykładem tego jest coroczne święto obchodzone 1 września - Dzień Weterana Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, kiedy to oddajemy hołd obrońcom Ojczyzny. Ustanowiono je na mocy zmiany ustawy dotyczącej kombatantów. Po drugie, coraz większe zaangażowanie Polski w misje i operacje poza granicami kraju po wojnie sprawiło, że historyczne określenie "weteran" przestało odpowiadać pierwotnemu znaczeniu.
Niech zaangażowanie Polaków w uroczystościach związanych z Dniem Weterana Działań Poza Granicami Państwa stanowi wyraz uznania i wsparcia dla żołnierzy i funkcjonariuszy służb mundurowych, którzy oddają się codziennej służbie, często na odległych terenach, dbając o to, żeby Polska pozostała wolna od zagrożeń płynących z otaczającego świata.
Dzień Weterana Działań Poza Granicami Państwa, które jest stosunkowo nowym świętem w polskim kalendarzu, zostało ustanowione przez Sejm RP w 2011 roku na mocy Ustawy o weteranach działań poza granicami państwa. Pierwsze oficjalne obchody tego święta miały miejsce 29 maja 2012 roku. Ważne jest zaznaczyć, że jest ono zbieżne z Międzynarodowym Dniem Uczestników Misji Pokojowych Organizacji Narodów Zjednoczonych. To międzynarodowe święto, ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 11 grudnia 2002 roku, zostało obchodzone po raz pierwszy w 2003 roku, upamiętniając powstanie Organizacji Narodów Zjednoczonych Nadzoru Rozejmu (UNTSO) w 1948 roku. UNTSO miała na celu monitorowanie zawieszenia broni po zakończeniu wojny izraelsko-arabskiej, która była pierwszą misją pokojową ONZ w historii. Nadchodzące święto stanowi okazję do przypomnienia historii polskich działań mających na celu uhonorowanie weteranów.
Kiedyś termin "weteran" kojarzył się z doświadczonym żołnierzem lub uczestnikiem działań zbrojnych. W przedwojennej Polsce to słowo było używane do określenia osób, które brały udział w powstaniach narodowych, zwłaszcza w Powstaniu Styczniowym. Taki sposób nazywania wynikał z faktu, że nadal żyli uczestnicy tych wydarzeń, a ich historie stanowiły fundament odrodzonego Wojska Polskiego. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości po zakończeniu I wojny światowej, liczna grupa uczestników XIX-wiecznych powstań narodowych przeżyła ten moment. Ich poświęcenie zostało docenione przez ówczesne władze RP pod przewodnictwem Józefa Piłsudskiego. Zgodnie z wydanym 21 stycznia 1919 roku specjalnym rozkazem Naczelnika Państwa, weteranów powstań uznano za żołnierzy Wojska Polskiego. W grudniu tego samego roku specjalna komisja przyznała prawa weteranom 3644 osobom. Zgodnie z ustawą z 2 sierpnia 1919 roku weterani powstań z 1831 i 1863 roku mieli prawo do stałej pensji, a pół roku później wszyscy żyjący uczestnicy walk narodowych zostali awansowani na pierwszy stopień oficerski. Dodatkowo w 1922 roku ukazał się Przepis ubioru weteranów 1863 roku, który precyzował fason i kolory munduru dla weteranów. W okresie międzywojennym nie ustanowiono żadnego oficjalnego święta podobnego do obchodzonego 29 maja. Nie oznacza to jednak, że weterani nie mieli okazji do świętowania wraz z towarzyszami broni i innymi rodakami. Weterani byli najważniejszymi gośćmi podczas najważniejszych uroczystości państwowych i świąt. Dowódcy oddziałów powstańczych byli patronami wielu jednostek, a współczesne wojsko utrzymywało bliski kontakt z uczestnikami walk o niepodległość. Warto wspomnieć, że pięć jednostek wojskowych nosiło imię dowódców powstańczych. Byłych powstańców można było również spotkać podczas ceremonii nadawania nazw ulicom, szkołom czy instytucjom, upamiętniających dowódców tych narodowych zrywów.
Zakończenie II wojny światowej nie przyniosło kontynuacji tradycji stosowania terminu "weteran" w naturalny sposób, jakby się mogło wydawać, w historii Polski. Powody tego były dwuznaczne. Po pierwsze, po zakończeniu działań wojennych, za zgodą ówczesnych władz, pojawiło się określenie "kombatant", które pochodziło z języka francuskiego i odnosiło się do uczestników niedawno zakończonego konfliktu. W świadomości społecznej Polaków stopniowo zaczęło obejmować wszystkich żołnierzy biorących udział w działaniach zbrojnych. Różnica między "kombatantem" a "weteranem" nie ułatwiała ich zamiennej użyteczności w oficjalnym obiegu. Przykładem tego jest coroczne święto obchodzone 1 września - Dzień Weterana Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, kiedy to oddajemy hołd obrońcom Ojczyzny. Ustanowiono je na mocy zmiany ustawy dotyczącej kombatantów. Po drugie, coraz większe zaangażowanie Polski w misje i operacje poza granicami kraju po wojnie sprawiło, że historyczne określenie "weteran" przestało odpowiadać pierwotnemu znaczeniu.
Niech zaangażowanie Polaków w uroczystościach związanych z Dniem Weterana Działań Poza Granicami Państwa stanowi wyraz uznania i wsparcia dla żołnierzy i funkcjonariuszy służb mundurowych, którzy oddają się codziennej służbie, często na odległych terenach, dbając o to, żeby Polska pozostała wolna od zagrożeń płynących z otaczającego świata.
PRZECZYTAJ JESZCZE
